Oto 30 podkarpackich faktów i rekordów, które mogą Was zaskoczyć, a jeszcze lepiej zainspirować do odwiedzania różnych ciekawych miejsc na terenie województwa.
- Najniżej położony punkt województwa podkarpackiego to brzeg Wisły we wsi Chwałowice (138 m. n.p.m.). Najwyższy to Tarnica (1346 m). Są od siebie oddalone o ok.240 km. Przeciętny piechur potrzebowałby ponad 50 godzin aby przejść tę trasę.
- Wiodące dziedziny przemysłu Podkarpacia to lotnictwo i informatyka. Województwo szczególnie chlubi się swoją Doliną Lotniczą.
- Ośrodek szybowcowy w Bezmiechowej działa od 1929 r. i uważany jest za kolebkę szybowcową Polski. Do dziś, ze względu na świetne warunki do latania, ściągają tam fani tej dyscypliny.
- Przez województwo biegnie kilka wielkich szlaków: Główny Szlak Beskidzki, rowerowy Green Velo, Szlak Architektury Drewnianej czy Szlak Zbójników Karpackich.
- Myśląc o gotyckich budowlach zazwyczaj wyobrażamy sobie wielkie, średniowieczne katedry. W Haczowie stoi jednak największy w Europie gotycki kościół drewniany.
- Podkarpacie ma swoich diabłów. My wspomnimy sławnego diabła Rokitę, rozbójnika z Domaradza oraz Stanisława Stadnickiego, „Diabła łańcuckiego”, wielkiego awanturnika z przełomu XVI i XVII wieku.
- Prawie wszystkie rzeki Podkarpacia ostatecznie spływają do Bałtyku. Tylko Strwiąż i Mszanka są dopływami Dniestru, a ich wody ostatecznie trafiają do Morza Czarnego.
- Zapora w Solinie jest najwyższa w Polsce (82 m.), natomiast Jezioro Solińskie to najbardziej pojemny sztuczny akwen w naszym kraju. Jednak pod względem powierzchni, choć niemały, nie mieści się w pierwszej piątce.
- Tylko jedno miasto w województwie ma powyżej 100 tys. mieszkańców. To oczywiście Rzeszów (187 tys.). Za nim plasują się Przemyśl, Stalowa Wola i Mielec mające w granicach 60-65 tys. mieszkańców.
- W regionie znaleźć można mnóstwo dzikich zwierząt, m.in. 180 niedźwiedzi, 520 wilków, 340 żubrów, 300 łosi, a ponadto tysiące saren, jeleni i bobrów. I jeszcze rysie i żbiki.
- W Bieszczadach napotkać można 8 z 10 żyjących w Polsce gatunków sów.
- Bieszczady kojarzą się często z połoninami, ale 80% Bieszczadzkiego Parku Narodowego porośnięte jest lasami, zwykle bukowo-jodłowymi.
- Charakterystycznym dla Podkarpacia przysmakiem są placki proziaki. Znający lokalną gwarę domyślą się, że są one pieczone na sodzie. Tutaj „proza” to właśnie soda.
- Podkarpackie drużyny zostawały mistrzem kraju w większości dyscyplin drużynowych: w piłce nożnej (Stal Mielec), siatkówce i koszykówce (Resovia), hokeju na lodzie (KH Sanok) i żużlu (Stal Rzeszów).
- W Krośnie znajduje się największa w Europie kolekcja lamp naftowych.
- W niedalekiej Bóbrce znajduje się najstarszy szyb naftowy na świecie (1854 r.).
- W Przemyślu działa najstarszy w kraju teatr amatorski. To założone w 1869 r. Fredreum
- Aleksander Fredro był właścicielem zamku Kamieniec w Odrzykoniu i to historia dwu wcześniejszych właścicieli zainspirowała go do napisania „Zemsty”. W zamku nadal można zobaczyć mur, który niegdyś dzielił go na pół. Inni sławni literaci powiązani z Podkarpaciem to Maria Konopnicka (która mieszkała w Żarnowcu, w dworku podarowanym jej przez naród) oraz Jan Potocki (który pochodził z rodu właścicieli zamku w Łańcucie).
Ruiny zamku „Kamieniec” w Korczynie-Odrzykoniu. Aleksander Fredro właścicielem zamku odrzykońskiego. - W Sanoku działa największy skansen w Polsce.
- Kołacznia to najmniejszy rezerwat przyrody w naszym kraju. Ma obszar zaledwie 10 arów. Tylko tam na dziko kwitnie Różanecznik żółty. Najbliższe miejsce, gdzie można ten kwiat spotkać w naturze znajduje się 300 km na wschód.
- Na Podkarpaciu działa jedyny w Polsce producent wina mszalnego. Regionalne wina generalnie mają bardzo dobrą opinię.
- Tylko jedna kolej wąskotorowa w Polsce przejeżdża przez tunel. To „Pogórzanin”, który kursuje między Przeworskiem a Dynowem. Chętnym na wycieczkę wąskotorówką polecamy także Bieszczadzką Kolejką Leśną.
- Na Podkarpaciu Hitler zbudował schron kolejowy, które dzisiaj można zwiedzać. To tunel schronowy w Strzyżowie.
- Przemyski rynek jest pochyły.
- Jedną z baszt Zamku Kazimierzowskiego w Przemyślu zbudowali jeńcy krzyżaccy wzięci do niewoli pod Grunwaldem.
- Tysiące lat temu na Podkarpacie dotarli nawet Celtowie. Ślady ich życia znaleziono przede wszystkim w okolicach Sanoka, np. w Trepczy. Inne ludy, które w ciągu wieków dotarły lub zamieszkiwały na tych terenach to m.in. Wołosi, Łemkowie i Bojkowie.
- Korzeni polskiego bluesa można szukać pod Rzeszowem. To tutaj urodził się Tadeusz Nalepa. Pomnik wielkiego muzyka można zobaczyć w centrum miasta.
- Podkarpacie może pochwalić się jednym noblistą. Isidor Isaac Rabi urodził się w Rymanowie, jednak jeszcze jako niemowlę wyjechał z rodziną do USA. W 1944 roku dostał nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki.
- Niewątpliwie mieszkańcem Podkarpacia był Adam Ostaszewski, człowiek tak wielu talentów, że nazywano go Leonardem ze Wzdowa, przez wzgląd na Da Vinciego. My tutaj pochwalimy tylko jego umiejętności prawnicze, które przyniosły mu tytuł cesarza Antarktydy, Metropedii i Ogygii.
- W Smarzowej, niedaleko Dębicy, urodził się Jakub Szela, sławny (wśród chłopstwa) lub niesławny (wśród szlachty) przywódca rabacji galicyjskiej z 1846 r.
